گفتگوی مطبوعاتی وحید ناظمی

گفتگوی مطبوعاتی وحید ناظمی با ماهنامه دام و کشت و صنعت تیرماه 1394

وحید ناظمی رئیس هیات مدیره شرکت تعاونی کشاورزی زنبورداران شهرستان «شاهین شهر» و مدیر عامل شرکت عسل دنا و صاحب امتیاز و موسس مجتمع دانش بنیان و پژوهشکده ملی زنبور عسل کشور، سالهاست که در این عرصه به فعالیت می پردازد.

ناظمی، یکی از چهره های موفق و ماندگار در صنعت پرورش زنبور عسل و تولید عسل طبیعی در ایران و صادرات آن ، تاکنون چندین بار به عنوان زنبوردار نمونه معرفی شده است. وی فراتر از مرزهای ایران هم، چهره شناخته شده ای است به طوری که از سوی کمیته بین المللی سازمان بازاریابی جهانی موفق به دریافت جایزه ممتاز سلطنتی مکزیک به دلیل کیفیت بالای محصولات عسل دنا شده است.این امر موید موفقیت وی در امر صادرات و معرفی و عرضه عسل ایران در عرصه بین المللی است .

برای آشنایی بیشتر با روش فعالیت وحید ناظمی و بررسی مشکلات موجود در امر زنبورداری ، همچنین اهداف عالیه مجتمع دانش بنیان و پژوهشکده ملی زنبور عسل کشور، گفتگویی با ایشان داشته ایم .

ابتدا در مورد پیشینه فعالیت خود بگویید:

 شرکت پرورش زنبور عسل ناظمی در سال 1355 تاسیس و پایه گذاری شد و بنده برخلاف جوانان امروزی که پس از فراغت از تحصیل بدنبال شغل اداری و در حقیقت پشت میز نشینی هستند، علی رغم مشکلات خاص این حرفه آنرا به عنوان حرفه و شغل آینده خود انتخاب کردم. در سالهای اولیه زنبورداری،  مرجعی برای کسب اطلاعات در این حرفه وجود نداشت؛ نه اینترنت بود و نه مجله ای ، حتی به ندرت کتابی در این زمینه وجود داشت و به همین لحاظ سالها طول کشید تا متوجه شدم زنبورداری ما کاملا سنتی است و باید به روز شود؛از این رو شروع به نوآوری در این صنعت نمودم و که حاصل این نوآوری ها با پیشرفت و موفقیتم همراه بود. در دهه 60، به صورت مدرن شروع به اصلاح نژاد زنبور عسل روش «سلکسیون» نمودم و نتایج بسیار عالی کسب نمودم .در آن زمان به تمامی، ملکه زنبور عسل از خارج وارد می شد. زنبورداران هنوز بعد از 35 سال، هنوز دلایل نداشتن موفقیت خود را در وارد نکردن ملکه زنبور عسل توسط دولت می دانند و مدام می گویند چرا دولت ملکه وارد نمی کند در حالیکه ای کاش! هرگز حتی یک ملکه وارد این مملکت نشده بود !!

چگونه شد که به فکر عرضه ی مستقیم محصول تولیدی خود افتادید ؟

در سال 1362 به این نتیجه رسیدم عسلی که با این همه زحمت و مرارت تولید می کنم توسط واسطه ها به قیمت ناچیزی خریداری می شود و سود حاصل از زحمات ما به جیب واسطه ها می رود. علاوه براینکه واسطه ها آن را با مواد ارزان قیمت مخلوط می کنند و به دست مصرف کننده می رسانند. بنابراین تصمیم گرفتم عسل تولیدی زنبورستانم را خود بسته بندی و به بازار عرضه نمایم. در این راستا شرکت عسل دنا را در زیر مجموعه مجتمع پرورش زنبور عسل ناظمی، تاسیس نمودم و صادرات محصولات تولیدی خود را با برند «دنا» به کشورهای حوزه خلیج فارس همچون کویت ، بحرین ، عربستان و … شروع نمودم .

چگونه وارد عرصه ی صادرات شدید ؟

 در همین سفرها پی بردم عرب ها چقدر به دنبال ژل رویال ( غذای ملکه ایرانی) هستند به همین لحاظ شروع به تولید این فرآورده ارزشمند زنبور عسل و صادرات آن نمودم و متوجه شدم محصولات جانبی کندو از ارزش بسیار بالایی نسبت به عسل برخوردار هستند .

طرح احداث مجتمع پرورش زنبور عسل را چگونه به طرح مجتمع دانش بنیان و پژوهشکده ملی زنبور عسل تغییر دادید؟

 تمام تلاش خود را متمرکز برشناسایی و تولید دیگر فرآورده های ارزشمند زنبور عسل همچون ژل رویال(غذای ملکه) ، گرده گل ،بره موم ، زهر زنبور و… نمودم. در سال 1384، طرح احداث مجتمع پرورش زنبور عسل ،تولید و فرآوری و بسته بندی کلیه فرآورده های آن را به وزارت جهاد کشاورزی ارائه دادم . اوایل بسیار سخت بود که برای مسئولانمان چنین طرحی را توجیه نمایم ولی پس از دو سال تلاش مستمر، زحمت هایم به بار نشست و موافقت مسئولان مربوط را برای احداث مجتمع دریافت نمودم. پس از مطالعات ،ضمن پیشرفت فیزیکی طرح،  اهداف عالی تری در نظرم آمد؛ اهدافی که برای اولین بار در کشور و خاور میانه اجرا می شود. بنابراین تصمیم گرفتم افق ها و اهداف طرح را گسترده تر نمایم؛ بنابراین، عنوان طرح را به مجتمع دانش بنیان و پژوهشکده ملی زنبور عسل کشور تغیر دادم و ساختمان های آن را بر این اساس طراحی و شروع به ساخت نمودم که از مهمترین این اهداف میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

• ·   تاسیس مرکز آموزش عالی ، تحقیقاتی و دانش بنیان زنبور عسل در کشور با پذیرش دانشجویان علاقه مند به رشته های مرتبط با صنعت زنبورداری و گرایش های مختلف آن جهت اشاعه فناوری در صنعت پرورش زنبور عسل و فرآورده های جانبی آن. با دارا بودن امکانات آزمایشگاهی و کتابخانه تخصصی زنبور عسل همگام با دانش جهانی جهت مشارکت در توسعه و انتقال فناوری ها ی جدید و دانش بنیان به منظور بهره مندی و رفع نیازهای فنی، تخصصی و کمک به توانمند سازی علمی کشور به خصوص با هدف ارتقاء جایگاه ایران در فناوری جهانی ، تولید دانش و افزایش قدرت ملی کشور .
• ·   اشتغال زایی 300 نفر و افزایش سهم کارآفرینی در صنعت زنبورداری با بهره گیری از پتانسل های بالقوه کشور ، ایجاد مرکز و سایت ملی اطلاع رسانی زنبور عسل با هدف ارتقای دانش فنی و عملی زنبورداران کشور.
• ·   تولید، فرآوری و بسته بندی کلیه فرآورده های زنبور عسل شامل؛ زهر زنبور ،ژل رویال (غذای ملکه ) ، گرده گل ، بره موم ، عسل دارویی ، تولید داروها و مکمل های زنبور عسل ، تولید زنبور پاکتی ، تولید ادوات و تجهیزات صنعت زنبورداری با استفاده از تکنولوژی پیشرفته جهانی  اصلاح نژاد ملکه زنبور عسل با استفاده از روشهای جدید ، به روز و معمول جهانی به منظور حفظ ذخایر ژنتیکی زنبور عسل بومی کشور و ارتقاء سطح کمی و کیفی عسل کشور
• ·   راه اندازی کلینیک زنبوردرمانی و بخش داروسازی از ژل رویال و زهر زنبور و دیگر فرآورده های زنبور عسل با هدف تولید فرآورده های درمانی و بهداشتی جهت بالا بردن توان داروسازی کشور ، کمک به حفظ و ارتقای سلامت جامعه با کاربرد عسل به عنوان جزء ترکیبی شیرین کننده در صنایع غذایی و تهیه محصولات جانبی ، صادرات کلیه فرآورده های درمانی، بهداشتی و غذایی با تلاش برای مثبت نمودن تراز تجاری کشور و برداشتن گام موثر در راستای اقدام عملی به سیاست های اقتصاد مقاومتی و افزایش درآمد صنعت زنبورداری از درآمد ناخاص ملی کشور.
•    کاشت و تولید 60  هکتار گیاهان دارویی و به طبع تولید عسل دارویی برای اولین بار در جهان، تولید گرده گل از منبع فوق برای درمان بیماری های خاص توسط زنبور عسل و کمک به طب سنتی کشور .

در حال حاضر تولیدات مجتمع چه مقدار است ؟

 تولیدات این مجتمع در حال حاضر عبارتست از 5000 گرم ژل رویال(غذای ملکه) 60000 گرم گرده گل ، 20 کیلو بره موم ، 300 کیلو موم و 40 تن انواع عسل شامل؛ عسل گون ، عسل زول ، عسل آویشن ، عسل کنار ، عسل گشنیز، عسل مریم گلی ، عسل چهل گیاه ، عسل بهاره ، عسل قنقال و عسل منحصربفرد این مجتمع بنام «عسل قمیشلو» که به واسطه استقرار انحصاری یک واحد زنبورستان در این منطقه حفاظت شده تولید می شود .

در این رابطه با چه مشکلاتی مواجه هستید؟

در رابطه با پیشرفت کارهای مجتمع دانش بنیان و پژوهشکده ملی زنبور عسل با مشکلات عدیده بسیاری دست و پنجه نرم کردم که صرف نظر از همه یکی برایم بسیار آزار دهنده و ضمن گلایه بسیار از مقامات مربوط وزارت جهاد کشاورزی، خواستار رسیدگی به موضوع هستم .

این شکایت، مربوط به کارشکنی های مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان شاهین شهر- محل اجرای طرح- نه تنها در صدد حل مشکلات و کمک نبوده و نیستند بلکه با کارشکنی های بسیار ،سعی درجلوگیری موفقیت طرح دارند . یکی از دلایل زمان بر شدن اجری طرح، همین کارشکنی های عوامل جهاد کشاورزی شهرستان شاهین شهر است. اما با وجود تما م مشکلات باید عرض کنم 80 درصد به اهداف خود نزدیکم و با تلاش و اتکا به خداوند بزرگ در آینده ای نزدیک، به کل اهداف خود در این طرح ملی می رسم .

راهکارهای پیشنهادی شما برای حل مشکلات این صنعت چیست؟

با توجه به اینکه سالهای متمادی این صنعت در رکود به سر میبرد آیا وقت آن نرسیده که مسئولین وزارتخانه، فکری به حال این صنعت نمایند و با یک مدیریت راهبردی و استفاده از نظرات زنبورداران خبره و کمک به مجتمع های دانش بنیان زنبور عسل، خصوصا بخش خصوصی فکر اساسی بحال این صنعت نمایند؟ مدیران دولتی که در طی سی سال نتوانسته اند تغیر پشمگیری در این صنعت بوجود آورند از اینبه بعد  هم نخواهند توانست کاری بکنند .بنابراین این صنعت به یک تغییر مدیریت اساسی و به قولی به یک خانه تکانی حسابی نیازمند است. بی تعارف اعلام نمایم :اگر دلتان به حال این صنعت میسوزد به آمارها و نمودارهای بی اساس ارائه شده این صنعت دلخوش نکنید!! زنگ خطر انقراض این صنعت به صدا در آمده است !!

سخن آخر

در خاتمه لازم است از مدیریت و کارشناسان بانک کشاورزی شعبه «شاهین شهر» کمال تشکر و قدردانی را داشته باشم.با توجه به اینکه دذ ارتباط با پیشرفت طرح تاکنون بالغ بر 5 میلیاردتومان به صورت آورده شخصی در این طرح ملی هزینه نموده ام که شامل ؛ ساخت کارخانه به مساحت 1500 متر، دانشکده و پژوهشکده 1500 متر ، انبارها حدود 1000 متر ، 10 ایستگاه زهرگیری ،  استخر دخیره آب ، جاده سازی ، شبکه برق و … هزینه شده است .

از مسئولان  استدعا دارم از محل تبصره های خاص طرح های ملی، ما را در تکمیل این طرح یاری نمایید…